Dieta DASH

Dieta DASH

Jest stosunkowo nową dietą opracowaną zaledwie 22 lata temu na podstawie amerykańskiego badania Dietary Approaches to Stop Hypertension (DASH). Badanie to było wspierane przez Narodowy Instytut Chorób Serca, Płuc i Układu Krwiotwórczego (NHLBI, National Heart, Lung and Blood Institute), który jest organem Narodowego Instytutu Zdrowia (NIH, National Institutes of Health) w Stanach Zjednoczonych. Prace badawcze odbywały się w latach 1994- 1996 w czterech ośrodkach medycznych: w Bostonie, Durham, Baltimore oraz Los Angeles. Pierwsze wyniki badania opublikowano w roku 1997. Grupą badawczą było 459 dorosłych osób chorujących na nadciśnienie tętnicze I stopnia lub będących w grupie ryzyka. Żadna z badanych osób nie stosowała farmakoterapii oraz suplementacji w celu sprawdzenia wpływu samej diety na wartość ciśnienia krwi. Badacze ustalili zawartość sodu w dietach na 3000 mg, czyli około 7,5 g soli na dzień, aby wykluczyć wpływ sodu na wartość ciśnienia krwi. Badanie polegało na testowaniu trzech diet:

1. Dieta kontrolna- codzienna dieta przeciętnego Amerykanina obfitująca w tłuszcz (około 37% spożytej energii) oraz nasycone kwasy tłuszczowe (około 16% spożytej energii).
   
   
2. Dieta przeciętnego Amerykanina wzbogacona w warzywa i owoce.
   
   
3. Dieta opierająca się na założeniach diety śródziemnomorskiej.
   
   

Celem badania było określenie konkretnych składników odżywczych wpływających bezpośrednio na wartość ciśnienia krwi. W rezultacie uzyskano następujące wyniki, po pierwsze osoby będące na przeciętnej diecie amerykańskiej wzbogaconej w warzywa i owoce uzyskali łagodne obniżenie ciśnienia w stosunku do osób będących na diecie kontrolnej. Po drugie, największe obniżenie ciśnienia krwi uzyskano u osób będących na diecie opierającej się na założeniach diety śródziemnomorskiej, którą w konsekwencji nazwano dietą DASH. Po czwarte, pozytywny wpływ diety DASH na wartość ciśnienia krwi u osób badanych uzyskano już po 2 tygodniach od rozpoczęcia badania. Po piąte, dieta DASH była skuteczna w obniżeniu wartości ciśnienia krwi u wszystkich badanych, niezależnie od ich stanu zdrowia, wieku oraz płci. Ogólne wnioski jakie uzyskano po przeprowadzeniu tego badania przemawiają za skutecznością diety DASH w prewencji nadciśnienia tętniczego, ponieważ u osób biorących udział w badaniu, którzy byli w grupie ryzyka zachorowalności, podwyższone ciśnienie krwi obniżyło się. Samo zastosowanie diety DASH obniżyło ciśnienie krwi wśród osób badanych, jednakże należy pamiętać, iż badanie to wykluczało ograniczenie soli oraz redukcję nadmiernej masy ciała, włączenie tych elementów do dietoterapii pacjenta chorego na hipertensję będzie przynosiło jeszcze lepsze rezultaty niż samo zastosowanie diety. W trakcie badania zaobserwowano obniżenie wartości ciśnienia krwi wśród osób chorujących na nadciśnienie tętnicze pierwszego stopnia tak samo, jak po zastosowaniu leku hipotensyjnego, co oznacza, że dieta DASH może zastąpić lub opóźnić leczenie farmakologiczne. Oszacowano również, że redukcja wartości ciśnienia krwi jaką uzyskano w trakcie trwania badania może zmniejszyć występowanie choroby niedokrwiennej serca o 15% a udarów mózgu o 27%. Dieta DASH jest zalecana między innymi przez Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Europejskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Polskie Forum Profilaktyki Chorób Układu Krążenia, Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne, Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Amerykańskie Towarzystwo Diabetologiczne, Zalecenia żywieniowe dla Amerykanów na lata 2015- 2020.

Dieta DASH zakłada 10 zaleceń dietetycznych, które przedstawiają się następująco:

• Należy spożywać minimum 7 porcji pełnoziarnistych zbóż dziennie.
  
  
• Należy spożywać minimum 4 porcje warzyw dziennie.
  
  
• Należy spożywać minimum 4 porcje owoców dziennie.
  
  
• Należy spożywać minimum 2 porcje nabiału dziennie.
  
  
• Należy spożywać maksymalnie 2 porcje mięsa, drobiu lub ryb dziennie.
  
  
• Należy spożywać minimum 4 porcje orzechów, nasion i roślin strączkowych na tydzień.
  
  
• Należy spożywać maksymalnie 27% energii pochodzącej z tłuszczy dziennie.
  
  
• Należy spożywać maksymalnie 6% energii pochodzącej z nasyconych kwasów tłuszczowych dziennie.
  
  
• Należy spożywać maksymalnie 5 porcji słodyczy tygodniowo.
  
  
• Należy spożywać maksymalnie 2400 mg sodu na dobę.